COACHING, COACHING TELEOLÓGICO, General
Coaching Teleológico para aprender a decir NO
Coaching Teleológico para aprender a decir NO
En ciertos procesos de Coaching Teleológico, uno de los aprendizajes que más cambios positivos provocará en nuestros clientes, será aprender a DECIR NO. Llega un momento en sus vidas, que esta incapacidad representa una enorme carga, con síntomas de estrés y angustia vital.
La mayoría de personas han tenido que aprender a «decir NO» a lo que han de «decir No», y afirmar con un rotundo «Sí» aquello que les va a permitir ser las personas que siempre han querido ser y hacer aquello que realmente dará sentido a sus vidas.
¿Qué nos impulsa a decir sí?
Diversas son las creencias que nos empujar a reaccionar con el “sí” automático: Verán que me implico”, “todo irá bien”, “no me gustan los conflictos”, “en el fondo no me cuesta nada”, “no soy egoista, “han de saber que pueden contar conmigo para todo”, “si no lo hago yo, quién lo hará”, “me siento obligado”, “no me queda otra”, “soy imprescindible”, “me amarán ahora y siempre”…Pero el sí que surge de manera automática o que nace del miedo, puede acarrear, a corto y/o largo plazo, terribles consecuencias. Estas reacciones comportan que acabe sintiéndome víctima de los demás, injustamente no correspondido cuando lo necesito, agotado de tanto sobreesfuerzo, con síndrome de sacrificio y acabar enojado con el mundo o con ciertas personas en particular. Lamentablemente, lo más doloroso es que acabo enojado conmigo mismo, por no haber sabido parar, reflexionar, escucharme, armarme de coraje y haber dicho “No, gracias”.
Otra de las terribles consecuencias es consumir la propia vida por agradar a los demás o por hacer cosas que no me acercan a mi propósito en la vida. Es muy distinto decir SÍ, desde mi amor y mi generosidad, desde mi consciencia y mi capacidad de decidir libremente y otra muy distinta es decir que sí porque considero que es mi única opción para no perder el amor del otro o porque dependo del reconocimiento de los demás para saber mi valía.
Algunas personas que viven en un constante estado de miedo, del que no son plenamente conscientes. La necesidad de la aprobación de los demás, de agradarles, consume toda su energía. El miedo al abandono, el temor al despido, la sospecha de no ser tenidas en cuenta, el miedo a perder una oportunidad, el miedo a perder el control de la situación…acaba presentando una enorme factura emocional a estos directivos y directivas. También acaba afectando a su salud, tanto física como psicológica: depresión, preocupación, insomnio, ansiedad, dolor, somatizaciones, etc…
En ocasiones expresamos con nuestros gestos, nuestro tono, un tímido NO, esperando en el fondo que la otra persona lo capte, creyendo que así no somos agresivos y evitaremos el posible conflicto. No nos atrevemos a expresar de manera clara nuestra disconformidad y aun así esperamos que el otro capte nuestro mensaje ambiguo. Esta ambigüedad nos permite desmentir este mensaje, en caso de que se produzca el conflicto. Lo que nos permite protegernos mediante una retirada estratégica.
Hay personas que se sienten abrumadas ante las figuras de autoridad y se perciben incapaces de argumentar su no. No saben defenderlo. Cuando estas personas se enfrentan ante el poder argumentativo del SÍ del otro, se dejan vencer, se bloquean o muestran su disconformidad de una forma ambigua, o directamente dicen que sí al otro en una actitud sumisa o pasiva. Esta situación repetida en el tiempo supone una autoinvalidación que reduce la autoestima.
Cuando constantemente decimos sí a los deseos de los demás, estamos dejando de lado nuestros propios sueños. Estamos decidiendo “sí” a los sueños de los demás, “no” a nuestros propios sueños. Las consecuencias de no habernos atrevido a decir “NO” a lo largo de nuestra vida conllevan un profundo malestar y amargas reflexiones: “qué habría podido ser de mi vida si me hubiera escuchado de manera consciente y honesta… y hubiera dicho NO.
¿Qué motivos emocionales nos impiden decir NO?
Principalmente el miedo, la inseguridad, la falta de autoestima, una actitud pasiva, la inmadurez emocional y la dependencia afectiva.
¿Qué ganaré si aprendo a decir No, cuando así lo decida de manera consciente?
- Disponer de más tiempo para mi
- Disponer de más tiempo para compartirlo con las personas que amo
- Disponer de más tiempo para hacer aquellas cosas que realmente me satisfacen
- Conservar el equilibrio y la dignidad personal
- Lograr decirme NO a mí mismo
- Lograr legitimarme y autovalidarme
¿Qué conflictos pueden aparecer cuando empiezo a decir “NO”?
La relación con las personas que estaban acostumbradas a recibir siempre un sí por mi parte, puede verse malograda. Estas personas, consciente o inconscientemente no estaban teniendo en cuenta mis necesidades.
Cuando aprendemos a decir que no, producimos un cambio en el sistema, en la relación, provocando frustración en la otra persona que puede reaccionar atacando con comentarios culpabilizadores, ya que no puede conseguir lo que quiere de nosotros. Comentarios del tipo: “Antes eras más simpático”, “si que te has vuelto egoísta”, “vas a la tuya”, “que mandón te has vuelto”….
¿Qué gano cuando aprendo a decir “No”?
Cuando aprendo a decir “No”, puedo dejar de autoengañarme, de culpar y culparme, de justificar, fingir, complacer, renunciar y rendirme. Cuando aprendo a decir no, un no que nace de la responsabilidad conmigo mismo, consigo:
- Saber quien está realmente conmigo y quien está conmigo para conseguir cosas de mi.
- Aumentar mi seguridad y reforzar mi autoestima
- Ser honesto conmigo mismo, al conectar con quien soy, qué necesito y decidir libremente mi respuesta.
- Tiempo para hacer aquello que es importante para mi.
- Saber decir no sin sentirme culpable.
- Tengo en cuenta mis verdaderas necesidades
- Generar confianza en mis relaciones, siendo autentico al no tener una agenda oculta.
¿Qué estoy eligiendo cuando aprendo a decir No?
Cuando digo no, estoy decidiendo y conectando con la persona libre, ilusionada, comprometida, productiva, realizada, amada, descansada, divertida, respetada, equilibrada, serena y en paz conmigo misma que quiero ser.
Cuando aprendo a decir NO, me estoy diciendo a mi mismo y al mundo que soy una persona que pienso por mi misma, que me conozco, que valoro mi tiempo, que aprecio mis capacidades, que respeto mis pensamientos, que confío en mi y que estoy dispuesto a abrirme a nuevas oportunidades. Qué lidero mi vida.
¿A qué no estás diciendo que NO en estos momentos de tu vida?
¿Cuál es el NO que daría equilibrio a tu vida?
Hermínia Gomà
18 Enero 2011
Quiero dar las gracias a Elia, Ana y Alex por el debate previo a la publicación del artículo, a sus aportaciones y sugerencias. Es maravilloso contar con un equipo de profesionales tan inspirado!!!!
32 Comments
Bianca van der Veen
No al miedo al fracaso. ¿Y que pasa si lo hago y que pasa si sale mal? Pues que habre aprendido
Quiero aprender a decir NO con confianza. Me cuesta y mucho
Pep
M’ha fet reflexionar molt el punt de «quan comencem a dir No hi ha relacions que es vauran ressentides… és probable perque la relació es sostenia en aquells Sís que perjudicaven la voluntat d’unx».
Crec que aprendre a dir No ens apropa a ser més lliures , a estimar-nos i respectar-nos. A més a més, si hi ha relacions que es vegin perjudicades, és interessant revisar-ho i deixar-ho acabar.
Crec que cal deixar espai per a que arribin coses noves, i segurament més alineades amb els nostres «yo més reals».
Crec també que l’assertivitat és molt sana per unx mateixx i pot ser inspiradora per a qui la presencia.
Gràcies!
Irene Gutiérrez Coranti
M’ha agradat molt aquest article Herminia. Considero que el fet de dir “no” es pot veure com un fet banal però es tracta d’un acte de seguretat i de respecte cap als valors d’un mateix. M’ha fet reflexionar sobre tot pel que fa al fet de que quan decideixes no fer segons quines coses, estàs decidint. És a dir, el fet de no fer quelcom o de dir que no, estàs fent també altres coses i dient que sí a les altres, per tant, es tracta d’un acte de prioritzat i saber realment el que vols, per tant, com deia al principi, es tracta de dir que no quan vols dir que no i això demostra i crea una seguretat en tu mateix i un respecte cap als teus valors molt important. Considero que dir que no, crea autonomia i creixement personal per què dius si a moltes altres coses.
Elena R. Laguna
Gran artículo! Gracias a Herminia y a todos los que han comentado.
Me he quedado pensando en la frase final:
¿Cuál es el NO que daría equilibrio a tu vida?
No siento que sea un no hacia fuera, un no a los demás, creo que es más bien un no a mí misma, un no a alguna de mis creencias limitantes… tendré que reflexionarlo!
Añado unas preguntas que me surgen: ¿Hasta que punto permito yo a los demás que me digan que no? ¿Estoy dispuesta a respetar y comprender un no de los otros?
Un abrazo
Elena
Amanda Kuschel
Qué buen artículo y qué buen tema!! Realmente me hace demasiado sentido, en especial en este momento, en el que continuamente digo «si» al trabajo, y me quedo horas y más horas extra. Es que detrás hay un miedo profundo de no ser lo suficientemente buena.
No quiero que el trabajo sea el centro de mi vida, porque de verdad siento que hay muchas cosas más importantes, en especial lo referido a los principios básicos de amor y consideración, tanto con los demás como con uno mismo.
Y el amor con uno mismo es la base. Al decir «no» fortalezco mi autoestima, ya que, tal como lo dice el artículo, estoy atendiendo a mis necesidades, y puedo superar la angustia y los miedos que me genera el no percibir la aprobación continua de los demás, en tanto fortalezco la aprobación de mí misma conmigo misma.
Mª del Carmen Pérez Fuente
Para aprender a decir no tenemos que ser asertivos y la asertividad se trabaja mediante el autoestima por lo tanto es un pez que se muerde la cola: primero tengo que tener una buena autoestima para poder ser asertiva y poder decir no.
Si no aprendemos a decir no a parte de sobre cargarnos con cuestiones que no nos interesan, no estamos siendo dueños de nuestras vidas puesto que el «quiero quedar bien» o el «me sabe mal», no nos están permitiendo ser libres para decidir si realmente queremos o no queremos hacer. También tenemos derecho a decir que no queremos hacer algo, ¿verdad?
Gracias.
Teresa Franquesa
El ‘si automàtic’ sol formar part de la nostra educació i l’incorporem com a hàbit potent. Deseducar-nos i dehabituar-nos és clau! Un esforç conscient que passa per adoptar amb totes les forces l’ensenyament de Viktor Frankl: entre l’estimul i la resposta hi ha sempre el nostre espai de llibertat.
Juan
Herminia:
Abro mi comentario en dos líneas:
La primera, planteo un interrogante ¿es la autoestima un “todo”?. Si es así, concluyo que todo el mundo tiene «tocada» la autoestima, pues, como dices en una réplica más abajo, la asertividad es consecuencia de la autoestima y, hemos de admitir que nadie es asertivo en todas las áreas de la vida.
La segunda que propongo es cómo detectar nuestra falta de asertividad real. A veces, al funcionar en piloto automático ni siquiera nos damos cuenta que no lo somos, confundiendo el hacer con el querer hacer.
Una forma de salir de este círculo de ceguedad es escuchar qué nos dice nuestro cuerpo: ¿está relajado, expandido? o ¿por el contrario, concentrado y tenso?
Laura Beas
Excelente artículo, el cual me ha hecho reflexionar. En mi opinión, decir “no” es respetarse a uno mismo. Cuando digo “no” estoy diciendo sí a otras cosas, las cuales estoy priorizando, por tanto decir “no” me acerca al orden y equilibrio en la vida. En el momento en que aprendo a decir “no” también comprendo cuando otras personas me dicen “no” y las respeto. Creo que decir “no” y aprender a encajar los “no” por parte de los demás llega con la madurez, y en un entorno de personas maduras e independientes, en el que el amor y el respeto es la base de las relaciones el “no” no es interpretado como una ofensa. Sin embargo, en ciertos entornos aún encuentro personas que no encajan bien los no. Como continuación a este artículo yo propondría uno titulado “Como superar cuando me dicen no”.
Os dejo un enlace a un artículo de la Vanguardia que me ha gustado mucho sobre el tema, cuya autora, casualmente, es una antigua alumna del postgrado: http://blogs.lavanguardia.com/metamorfosis/la-importancia-de-decir-no-52334
Eva García
Muchas gracias por este excelente artículo.
Saber decir sí y decir no siendo fieles a nosotros mismos, desde nuestra propia honestidad hace que, efectivamente, nos liberemos de culpabilidades y de relaciones manipuladoras. Nos hace crecer en seguridad y autoestima porque nos pone en valor:el valor que nos otorgamos a nosotros mismos, la importancia que nos damos al conectar con nosotros mismos. Es una elección responsable que tomamos desde la confianza para con nostros.
Laura López
Considero que, en estos casos, es fundamental ser una persona proactiva, capaz de elegir nuestras respuestas y de que nuestra vida sea el resultado de nuestros valores y decisiones. Una persona, como bien dice Hermínia, coherente y honesta consigo misma debido a que conecta con su esencia y se muestra autentica.
Para ello es importante saber quien somos y en que creemos!
Muchas gracias
Laura
He leido este articulo Herminia tres veces, no se si porque mi mente no procesa estos dias de forma adecuada, o porque pienso que cada una de las palabras es fundamental para que nuestro engranaje vital funcione al 100% cada dia.
Quiero ser esquematica , y solo escribir que hay que saber decir que no para sentirse dueño, libre de la vida de uno mismo, esa libertad de eleccion de Victor Frankl que es sin lugar a dudas nuestro maximo Don y privilegio como seres humanos. Y si se dice si, que sea siempre desde esa libertad, desde la consciencia plena de que has decidido decirlo. Gracias Herminia, este articulo es simplemente una maravilla.
Diana
Hay una pregunta que me parece muy potente de la fase I para conseguir los objetivos: ¿A qué tienes que decir «no» para poder decir «sí»? yo en este caso la haría así: ¿A qué tienes que decir «sí» para poder decir «no»?
Ana Isabel Núñez Crespo
Definitivamente, decir que NO, es un gran triunfo. Decir No a lo que has dicho siempre que Sí,lo es.
Decir que No de forma automática o bajo presión es lo que nos aparta más de nosotros mismos y de una vida sana e intensa.
Es cierto que cuando lo acostumbras a hacer, como resultado tienes tu propio enojo hacia tí mism@.
La otra ppción es la consumir la vida agradando a los demás. En mi caso personal, lo pude localizar e ir cambiando…en ello estoy.Me preguntaba ¿Por qué con 25 no se decir NO cómo cuando tenía 9?
Particularmente, opté primero por la rebeldía(light…pero rebeldía..al fin y al cano) cuando se me agotó ese rol opté por agradar a todos (menos a mí) bueno, eso no lo «sabía». Lo que te va «sangrando» la autoestima hasta dejarte anémica y eso no es bueno…vas sobreviviendo..no VIVES.
Y es un poco antes d ela anemia donde el proceso de coachimg es realmente efectivo, pues ayuda a cargarnos de combustible para vivir una vida REAL.
El tiempo es, sin duda, una gran pérdida cuando decimos «sí» de esta forma. Podemos perder tantas horas, días….¿en qué?En complacer.Complacer es una forma de esclavitud autoimpuesta desde nuestros miedos, de todo tipo.Pero sobre todo a no ser aceptado o querido. Ya se sabe que el miedo no es una buena semilla.
El efecto del «otro» dependerá de su madurez y egoismo. Pero esto a su vez será la gran prueba de nuestra firmeza en reafirmarno en nuestro NO.
Decir NO para decir Sí a la VIDA.
ANA
Este articulo es muy interesante, como todos tus artículos me invitan a unos momentos de introspección y me veo identificada en varias cosas.
Mucho tiempo, sobre todo en el pasado, viví de esta manera, con esos miedos y como muy bien dices con esa «agenda oculta» que te deja la autoestima por los suelos. Al día de hoy, y después de mucho trabajo personal, puedo decir «SÍ» cuando es sí y «NO» cuando es no en más momentos de mi vida. No ha sido nada fácil, y he de decir que aún aveces esa «Ana» del pasado asoma la cabecita y he de utilizar mis «técnicas» personales para hacerla callar. Algunas personas de mi alrededor no han acepta este cambio, que lo viven como si me hubiese vuelto egoísta, estaban acostumbradas a que yo actuase de la manera que ellas esperaban y no las culpo, así las había acostumbrado. Pero la mayoría han ido detectando que es un acto de amor hacia mí y hacia los demás.
Este máster me ha puesto a seguir trabajando a tope mi autoestima, y me emociona ver todo lo que me estoy conociendo y que ese reconocimiento me lleve a ser la persona asertiva que sueño ser.
Gracias Hermínia por compartirnos tanta sabiduría!
Ares
És molt important que cadascú respecti el seu espai, temps, ritme, etc. i el no saber dir no ho dificulta. Dir no en els moments que creiem és signe de coherència amb un mateix, signe de respecte cap a un mateix i signe de seguretat.
«Decir lo que sentimos, sentir lo que decimos, concordar las palabras con la mente». Lucio Anneo Séneca
Roser
Jo pensava que la assertivitat era dir el que pensava quan ho pensava, gran error. Pensar en els altres i en tu mateix quan et comuniques. Es el moment, la persona, el lloc adequat? No es qëstió de reactivitat sino de ser conscients del que pensem. Dir no quan cal es una senyal de respecte per nosaltres pero també per l’altre. Si perdem gent pel camí quan diem no, es que no ens estimaven prou, pero nosaltres sí ens estimem a nostraltres mateixos. Fer-nos carrec dels nostres sentiments i no culpar als altres d’aquests farà que poguem creixer com a persones.
Moltes gràcies Herminia.
Diciendo_NO
Buen texto acerca de la asertividad, felicidades. Personalmente, aún no he logrado decir «no» -a mis parejas- sin crearme dolor y tensión crónica. Esto es a raíz de una infancia con una figura paterna autoritaria al extremo, lo que provocó por mi parte una sumisión devastadora y gran impotencia.
Su artículo es muy claro, de contenido fantástico y que, sin duda, a muchos nos ayuda a interiorizar la necesidad de respetarnos y a ponernos en primer lugar. Gracias
JAVIER
He leído este artículo por segunda vez y anoto que: «es muy interesante», gracias. Añadiría que a un amigo de verdad le puedes decir que no pues, como amigo, no necesita explicaciones; y ,si no es amigo, porque le has de dar explicaciones.
El caso es que, a pesar de estar totalmente de acurdo con todo lo que dices, me cuesta decir ¡no!; he de aprender esta lección, sobretodo pra preocuparme más por mi mismo , gestionar mi tiempo y potenciar mi autoconfianza.
Ma.Àngels
L’article és molt interessant, com sempre, fa reflexionar i és a la vegada molt instructiu.Gràcies Herminia per la reflexió tant acertada de saber dir NO en el seu moment.
Ma.Àngels
Cristina
Herminia és un article genial, totes les reflexions són molt interessants. És per llegir-lo més d’un cop.
Moltes gràcies
Cristina
Elia
Gracias a ti, Herminia por tener tan en cuenta nuestras aportaciones. La pregunta ¿cual es el NO que daría equilibrio a tu vida? es excelente. Su respuesta puede dar lugar a cambios de paradigma muy interesantes. Por otro lado este post se podría ilustrar perfectamente con el cuento de las vacas flacas.
Por cierto Pepi, tu reflexión me ha resultado muy inteligente.
Pepa
Realmente es un tema que nos hace reflexionar de como a veces sin darnos cuenta estamos haciendo lo que no queremos hacer, por no haber tenido «la valentia» de decir al otro que NO.
Por otro lado hay personas que se anclan en el NO por sistema y no se avienen a razones y creo que tanto es malo lo uno como lo otro, estas personas en realidad a lo que no saben decir un NO es a su egoismo y a su egocentrismo, «yo nunca me equivoco», «yo siempre tengo la verdad» «yo soy muy claro» «yo, yo, yo,» ¡hay amigo mio que equivocado estas!
En ocasiones decir SI aunque una parte de nosotros preferiría decir NO, no nos crea malestar alguno porque ese SI es un acto de amor y ver feliz a la otra persona nos recompesa.
Gracias
Pepi
lídia
És genial!
Gràcies Hermínia, una vegada més pels teus articles. Ara cal posar-ho amb pràctica.
Anamaría
De nuevo una excelente reflexión , soy responsable de mi respuesta y tengo la libertad de elegirla asi crece el CI.
Gracias
Reyes
per mi un dels punts claus és la reactivitat. Si actuem reactivament amb aquest si o amb qualsevol altra cosa, no ho estem fent de manera responsable i conscient i per tant no estem portan les regnes de la nostra vida.
gràcies per la reflexió Herminia, m’ha semblat genial
car
Es un artículo que permite que las personasa cultivemos, un recurso más para poder integrar en nosotros, de forma que podamos desenvolvernos en la vida de manera autónoma.
Me gusta!
josep gendra
És bo aquest també Hermínia! Certament, saber dir NO, connecta directament amb l’Autoestima, sobretot amb la part de «voler agradar a l’altre i no fallar-li mai». Per això, jo penso que cal fer un treball previ amb el Coachee, respecte de com millorar la seva ASSERTIVITAT. Ho comentes de passada en aquest article, però sense esmentar-ho explícitament i, per això, ho faig palès en aquest blog, per recabar altres opinions al respecte. Crec que si el Coachee treballa i millora la seva Assertivitat i això li reporta satisfaccions i beneficis personals, acabarà estimant-se més i, per tant, sabrà i podrà dir NO quan calgui (li calgui!).
No és cert que si sóc assertiu i, a més, em reconec com a una persona assertiva, estic més bé amb mi mateix i m’estimo més?
Hermínia Gomà
Gracies pel teu comentari.
Voldria fer un aclariment quan parlem d’assertivitat, estem parlant de comunicacio assertiva. Comunicar-nos assertivament significa que parlem sense por, que parlem amb respecte envers nosaltres i els altres, que ens estimem i sabem el nostre valor, es a dir tenim autoestima.
Quan tinc autoestima m’expresso assertivament i aixo inclou saber dir no, des de el respecte cap a un mateix i respecte a l’altre.
L’autoestima es el treball previ, no l-assertivitat que es una consecuencia. Les persones amb autoestima, (no em sobervia, ni sobrades, ni sinceres, etc) autoestima significa que se del meu valor i del valor de l’altre. Significa tractar-me a mi mateix amb respecte i conssideracio.
L-assertivitat inclou a part de saber dir no, saber expressar els propis sentiments sense culpar a l’altre, demanar ajuda quan cal, reconeixer quan ens hem equivocat, etc.
No puc treballar l’asertivitat previament a aprendre a dir no. He de treballar l-autoconeixement i l-autoestima , la regulaci’o emocional i la meva manera d-expressar-me i comunicar/me amb els altres canviara.
El mes frequnt es que la persona detecti el seu problema d-assertivitat i no reconegui el seu problema d-autoestima i per aixo a vegades ens centrem el aquell especte de la conducta no assertiva per aprofondir en la seva autoestima i enfortir/la.
Novament gracies pels teus comentaris!!!!!!
Una abracada
herminia
Rosa Mª Diaz
Ets Genial,pequè sempre em sento edentificada amb molts drls teus articles sira per que mancanten,bueno vaig aprenent molt de ells.
Una abraçada d´aquesta amiga que sempre et té en ment.
margarita
Gracias Herminia, por recordarnos algunas cosas..
Carme
Com sempre, fent-nos reflexionar. Gràcies Herminia